آیا شما هم جزء کسانی هستید که واژه هوش مصنوعی به گوشتان خورده ولی فقط در فیلم های تخیلی آن را شنیده اید و با آن آشنا شده اید؟
تا آخر این مطلب با ما همراه باشید تا به همه سوالات شما پاسخ دهیم.
هوش مصنوعی چیست؟ آیا رباتها همان هوش مصنوعی (AI) هستند که همه در موردشان صحبت میکنند؟ هوش مصنوعی چه کارهایی را انجام میدهد؟ آیا آینده نسل بشر در خطر است؟ هوش مصنوعی چگونه فکر میکند؟
هوش مصنوعی چیست؟
خیلی از افراد هنوز هم با شنیدن واژه هوش مصنوعی به ربات ها فکر می کنند و تصور می کنند که منظور از هوش مصنوعی همان ربات های بی احساسی هستند که برای انجام راحت تر کارها طراحی شدهاند و قرار است در آینده جای انسان ها را بگیرند.
مسئول این نوع تفکر به احتمال زیاد فیلم های علمی و تخیلی است اما واقعیت با آنچه که تصور می شود تفاوت دارد.
هوش مصنوعی (Artificial intelligence) شاخهای از علوم کامپیوتر است که در آن به ساخت ماشینهایی هوشمند پرداخته میشود که مانند انسانها عمل میکنند و واکنش انجام میدهند.
با شتابی که هوش مصنوعی دارد پیشرفت میکند و رد پایش در جایجای زندگی و کارمان پیداست، در آیندهای نهچندان دور بخش مهمی از زندگی ما را در بر خواهد گرفت.
روزی میرسد که هوش ماشینی علاوه بر اینکه به ما پیشنهاد میکند چه آهنگی گوش کنیم یا چه رنگ لباسی به پوستمان میآید، بهجای پزشک و قاضی و پلیس هم تصمیمگیری خواهد کرد.
انواع هوش مصنوعی
هوش مصنوعی به سه دسته تقسیم می شود:
- هوش مصنوعی ضعیف
- هوش مصنوعی قوی
- فراهوش مصنوعی
هوش مصنوعی ضعیف یا محدود (artificial narrow intelligence)
این دسته از هوش مصنوعی، به سیستم هایی اشاره دارد که برای انجام دادن کارهای خاص و محدود طراحی شده اند.
این نوع از هوش مصنوعی را می توانیم در برخی از نرم افزار ها مثل نرم افزارهای پیش بینی آب و هوا یا نرم افزار بازی شطرنج.
از آن جهت که ضعیف متکی بر مجموعه داده های خاص و مشخص است، نمی توانیم از آن برای وظایف خارج از آن مجموعه داده استفاده کنیم.
این نوع هوش مصنوعی فقط در شرایطی از پیش تعیین شده عمل می کند و خودآگاه نیست.
همهی ماشینهای هوشمندی که امروز ما به نوعی از آنها استفاده میکنیم در همین نوع AI قرار میگیرند Google Assistant ،Google Translate, Siri و دیگر ابزارهای متکی به پردازش زبان طبیعی مثالهایی از AI ضعیفاند.
شاید بهزعم بسیاری ابزارهایی که نام بردیم چندان هم «ضعیف» نباشند، اما دلیل «ضعیف» نامیدن این ابزارها این است که راه بسیاری دارند تا از هوشی شبیه به هوش انسانی برخوردار شوند.
از جمله کاربردهای هوش مصنوعی محدود:
- اتومبیل های خودران که به کمک هوش مصنوعی یاد میگیرند که چگونه رانندگی کنند.
- سیستمهای پردازش تصویر و تشخیص چهره که میتوانند کارهای بسیاری را انجام دهند و عملیات تشخیص هویت افراد را انجام دهند.
- سیستمهای هوش مصنوعی که به انجام فرآیندهای مالی در بانکها و سایر کسب و کارهای مالی کمک میکند.
- دستیارهای هوشمند که بر اساس نیازهایتان به شما کمک میکنند و حتی پروازها و هتل هایتان را از قبل رزرو میکنند.
- و غیره
هوش مصنوعی قوی (Artificial General Intelligence)
برخلاف هوش مصنوعی ضعیف، این نوع از AI محدود به وظیفهی خاصی نیست و از پس طیف وسیعی از کارها برمیآید.
در واقع، هوش مصنوعی قوی به ماشینهایی اشاره دارد که نوعی از هوش انسانی را میتوان در آنها دید و از پس هر کاری که انسانها انجام میدهند برمیآید!
نمونههای کامل از این ماشینها را میتوان در فیلمها و رمانهای علمی-تخیلی دید؛ آنجا که رباتها بیهیچ نیازی به انسان، کارهای خود را انجام میدهند. این رباتها آگاهی دارند و احساسات را نیز درک میکنند.
فراهوش مصنوعی (Artificial Super Intelligence)
به ماشینهای اشاره دارد که از سطح هوش انسانی گذشتهاند و دیگر محدودیتهای هوش انسانی را ندارند. این گونه از AI، شاید همانی باشد که بسیاری را نگران آیندهی استفاده از این فناوریها کرده است.
کاربردهای هوش مصنوعی
امروزه نیز میتوان کاربردهای هوش مصنوعی را در زندگی روزمره مشاهده کرد. برای مثال برخی از چراغهای راهنمایی رانندگی هوشمند با محاسبه زمان مورد نیاز برای توقف خودروها در پشت چراغ قرمز از هوش مصنوعی استفاده میکنند.
غلط یاب گوشیهای هوشمند کلماتی را که نادرست نوشته شدهاند را شناسایی و آن را با کلمهی درست جایگذاری میکنند. آنها شیوه نگارش شما را یاد میگیرند و کلماتی مناسب را برای تکمیل جمله ارائه می دهند.
دستیارهای صوتی گوگل (Google Now) ، اپل (Siri) و مایکروسافت (Cortana) به سوالات و درخواستهای شما پاسخ میدهند و در هنگام رانندگی تنها با گوش سپردن به سخنان شما؛ برای دوستانتان پیامک می نگارد و ارسال میکند . همچنین با شناختی که از شما دارند (مانند سلیقه) به بررسی رستورانهای نزدیک مورد علاقه شمامیپردازند و بهترین رستوران را پیشنهاد میدهند.
همچنین برخی از موتورهای جستجوگر مانند گوگل شیوه جستجو نمودن شما را یاد میگیرند و متناسب با آنچه که به دنبال آن میگردید، نتایج را سفارش سازی میکنند.
کافی است یک اپلیکیشن را از فروشگاه اپلیکیشن گوگل (Google Play) دانلود و یا فیلمی را از یوتیوب نگاه کنید تا تبلیغات مرتبط با آنها را در سایتهایی که از کدهای تبلیغاتی گوگل استفاده میکنند مشاهده کنید.
اپلیکیشن و سایت فیسبوک را نیز میتوان به عنوان یکی از سایتهایی نام برد که با استفاده از هوش مصنوعی، تبلیغات خود را برای کاربران هدفمند نموده و باعث شده است تا سودی چند برابر به دست آورد.
از دیگر کاربردهای هوش مصنوعی میتوان به تأثیر آن در کشاورزی، پزشکی، بازارهای مالی و بانکداری، حوزه ی آموزش، حمل و نقل، صنعت سینما و سرگرمی، محیط زیست و انرژی، برقراری امنیت، حوزه تولید، تفسیر داده ها، قانون و قضا و … اشاره کرد.
آیا رباتیک همان هوش مصنوعی است؟
رباتیک در حقیقت حوزه ای از علم و تکنولوژی است که با ربات ها سر و کار دارد و به طور کلی میتوان گفت رباتها ماشینهایی هستند که برای انجام یک سری کارها به صورت اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک، از قبل برنامه ریزی شدهاند.
رباتیک علمی است که با طراحی، ساخت و برنامه نویسی انواع رباتها سر و کار دارد و تنها بخش کوچکی از زیر مجموعه آن است که به هوش مصنوعی مربوط می شود و با آن ادغام شده و تشکیل ربات های دارای هوش مصنوعی را می دهد.
هوش مصنوعی نیز زیر مجموعهای از علوم کامپیوتر است که به تولید برنامههایی میپردازد که وظایفی که نیاز به هوش انسانی دارد را انجام دهند.
خطر انقراض انسان توسط هوش مصنوعی
گروهی از مدیران و مهندسان و پژوهشگران ارشد هوش مصنوعی اعتقاد دارند که این فناوری خطری جدی برای نسل بشر محسوب میشود و ممکن است عامل انقراض ما باشد. بیانیهی این افراد متنی ۲۲ کلمهای است. دلیل کوتاهبودن بیانیه این است که تاحدممکن تعداد بیشتری از افراد آن را امضا کنند.
در متن بیانیه میخوانیم: «کاهش خطر انقراض ناشی از هوش مصنوعی باید درکنار سایر خطرهای اجتماعی نظیر همهگیری و جنگ هستهای، اولویتی جهانی باشد.»
بیانیهی مذکور را یکی از سازمانهای غیرانتفاعی آمریکایی به نام مرکز ایمنی هوش مصنوعی منتشر کرده است و افراد سرشناسی نظیر مدیرعامل گوگل دیپمایند و مدیرعامل OpenAI (شرکت خالق ChatGPT) آن را امضا کردهاند.
همچنین، دو نفر از سه پژوهشگر هوش مصنوعی برندهی جایزهی تورینگ در سال ۲۰۱۸ بیانیهی یادشده را امضا کردهاند. از جایزهی تورینگ بهعنوان جایزهی نوبل حوزهی کامپیوتر یاد میشود. یان لیکان، سومین پژوهشگر برندهی جایزهی تورینگ و دانشمند ارشد هوش مصنوعی شرکت متا، فعلاً بیانیه را امضا نکرده است.
بیانیهی ۲۲ کلمهای جدیدترین نمونه از مجادله بر سر ایمنی هوش مصنوعی است. مدتی قبل نامهای سرگشاده که به امضای افراد سرشناسی نظیر ایلان ماسک رسید، خواستار توقف ۶ ماههی توسعهی هوش مصنوعی پیشرفته شد. شماری از متخصصان گفتند آن نامه برخی از خطرهای هوش مصنوعی را بیشازحد بزرگ جلوه داده است. عدهای دیگر با کلیات موضوع موافق بودند؛ اما با راهکار ارائهشده موافقت نکردند.
جهت مشاوره برای خرید لپ تاپ و کامپیوتر با ما تماس بگیرید. تماس با کامپیوتر علوی